Người đăng: KennyNguyen
Ngày 20 tháng 4 năm 1862, lá cờ Kháng chiến của quân Phillippine tung bay trên
pháo đài Manila loang lổ vết đạn. Cuộc tấn công “giải phóng” Manila và Batags
diễn ra quyết liệt trong 4 ngày đêm dong dã cuối cùng cũng có kết quả sau
cùng, rạng sáng ngày 16 tháng 4 quân Tây Ban Nha trong pháo đài Batagas bị
tiêu diệt với kế sách đánh tráo quân tiếp viện dựa vào đêm tối mập mờ mà đi
vào hàng phòng thủ của pháo đài rồi tấn công quyết liệt. Tất nhiên 3 ngàn quân
đang bao vậy Pháo đài Batagas cũng nhân cơ hội mà xông vào. 1 ngàn lính thủ
trong pháo đài Batagas thất bại triệt để và bị bắt gọn.
Lúc này đây kháng chiến quân Phillippine để lại một ngàn người canh giữ
Battagas, còn lại tiến quân ngày đêm vượt 120km để đến Manila bằng đường bộ.
Trong lúc này thì Hạm đội khổng lồ của Đại Nam đã kéo hai chiếc tuần dương Hạm
tàn tạ của quân Tây Ban Nha vào cảng Manila. Trận hải chiến quy mô đầu tiên
của hải quân Đại Nam đã diễn ra tại bờ biển Phillippine. Trong trận chiến này
thì hải quân Prussian không hề tham chiến. Diêu thiếu muốn dành cơ hội luyện
binh cho người Việt.
Ngày hôm đó sau khi Đại tá Palanca của Tây Ban Nha cho chiến hạm quay đầu chạy
về Manila được tầm 50km thì bị chặn đầu bởi nhánh hải quân Vạn Ninh. Lần này
liên quân Đại Nam -Prussia đã mất công bố trí toàn diện như vậy thì làm sao có
thể để cho chiến hạm Tây Ban Nha chạy thoát. Thật ra từ lúc quân Tây Ban nha
xuất cảng thì đã có các thương thuyền ma mãnh trong hải cảng theo dõi, dọc
tuyến đường đi của hải quân Tây Ban Nha cũng thi thoảng “vô tình gặp một vài
thương hạm dọc ngang Manila và Batagas. Tất nhiên điều này không khiến quan
Tây Ban Nha nghi ngờ, vì hai nơi này vốn dĩ là quốc tế cảng, số lượng thương
thuyền vào ra nhiều lắm. Các thương thuyền này khi gặp được thuyền Tây Ban Nha
đi qua sẽ tăng tốc mà lao đến vị trí chỉ định sẵn để báo tin cho liên quan Đại
Nam- Prussia. Vậy ra Vạn Ninh hạm đội mới có thể đón đầu hạm đôi Tây Ban Nha
chạy trốn về Manila.
Tất nhiên Palanca không chịu chết như vậy, ông ta quyết định thật nhanh là
chiến đấu để đục thủng hạm đội trước mặt rồi lao về Manila. Nói về kinh nghiệm
hải chiến hiện đại thì Quang Cán thua Palanca, nhưng nói về số lượng chiến
Hạm, chất lượng đại bác thì phe Vạn Ninh là vượt trội. 9 tuần dương hạm 38 khu
trục hạm đánh với 3 tuần dương hạm cùng 6 khu trục hạm. Đây rõ ràng là lấy
thịt đè người, nhưng Diêu thiếu muốn một trận lấy thịt đè người này để luyện
binh. Không một ai điên mà đem số lượng quân ngang nhau đi luyện binh cả, cái
ấy là nướng binh thì đúng hơn.
Vạn Ninh tuy hải chiến hiện đại kém kinh nghiệm, nhưng họ có một thế mạnh đó
là kỉ luật cao, luyện tập chuyên nghiệp thời gian dài. Cộng thêm với mỗi chiến
hạm đều có một tham vấn là sĩ quan hải quân Prussia chính vì vậy đội hình cánh
nhạn của Vạn Ninh hải quân triển khai rất thành thục trên biển với số lượng
chiến hạm vô cùng lớn như vậy.
Hai bên hạm đội Vạn Ninh và Tây Ban Nha dần dần tiếp cận nhau, và điều gì đến
cũng phải đến. Một màn đấu pháo khốc liệt giữa hai bên diễn ra. Những cái gì
xem trên phim đều là nói phét cả, nào là những quả pháo bắn hình cầu âu từ rất
xa ào ào này nọ là chém gió do các ông đạo diễn nghĩ ra mà thôi. Nhất là mấy
ông đạo diễn người tàu lại càng nghĩ đến vô lý tợn. Thật ra đấu pháo hải chiến
thực tế là 100% bắn thẳng, tức là góc bắn ngang, khoảng cách không xa.
Cứ nói pháo xạ trình 1600m, 1800m, 2000m…. nhưng đấy là tính trên mặt đất mà
thôi. Vì pháo trên bộ là đặt trên nền đất cứng không gặp phải các chuyển động
bất thường nên có thể bắn chuẩn xác với các khoảng cách lý tưởng nói trên.
Nhưng chiến Hạm trên biển sẽ gặp phải 6 chuyển động trong không gian: chuyển
động dọc, chuyển động ngang, chuyển động lên xuống, quay quanh trục đứng,
quanh trục dọc, quanh trục ngang. Lúc này có mà bố tổ xư pháo binh nào có thể
căn được mà bắn theo đường parabol cho được.
Mà bắn pháo thì không phải lúc nào muốn bắn cũng được. Đối với pháo bên mạn
thì phải bắn khi mạn đó dập dềnh theo sóng cao hơn mạn đối diện và lên đến cao
nhất mới được bắn. Lý do đơn giản, nếu bắn lúc mạn đang di chuyển lên thì phản
chấn của pháo ngược với chiều nhô lên của mạn, sàn thuyền nào chịu cho nổi.
Nhưng nếu bắn pháo lúc mạn thuyền đang di chuyển xuống thì hai lực tác động sẽ
cùng chiều với nhau, ôi thôi thuyền sẽ lắc lư vô đối.
Tất nhiê những ảnh hưởng tiêu cực trên với các chiến hạm tuần dương cỡ lớn, và
các thiết giáp hạm thig có giảm đi đôi chút. Nhưng để bắn đường Parabol là
không có được. Tất nhiên đây là giới hạn cho các pháo bên. Nhưng pháo chính ở
mũi và đuôi chiến hạm thì tác dộng này sẽ bớt đi vì chuyển động theo chiều dọc
của chiến hạm thường ổn định hơn, chính vì thế các pháo thủ tốt vẫn có thể tự
tin băn các viên đạn parabol với độ chuẩn xác … không cao, lấy may mắn và hi
vọng làm chính.
Nói vậy để nêu ra rằng lúc này đấu pháo phần lớn là dựa vào bắn thẳng vào đối
phương với khoản cách hiệu quả là 1000 m trở xuống. Nhưng 1000 m thì khả năng
xuyên giáp của các loại pháo trang bị trên chiến hạm lúc này là vô cùng thấp.
Vậy ra khoảng cách để đọ pháo thực sự lại bi rút gắn xuống còn dưới 500m. Lúc
này đây thì đôi bên sẽ đọ xem ai pháo khỏe ai giáp tốt, ai nhiều pháo hơn, và
ai may mắn hơn. Tất nhiên đây là chiến thuật trâu bò húc phổ biến. Còn nhiều
chiến thuật khác như dùng tốc độ từ xa ngoài 1km tiến hành bắn áp chế diện
rộng. Nhưng xác xuất trúng đạn thấp lắm nên cần nhiều chiến hạm, nhiều pháo
mới có thể tiến hành được.
Tất nhiên lúc này Vạn Ninh đang là người nhiều chiến hạm, nhiều pháo nên họ
giữ khoản cách mà bắn áp chế từ ngoài 1000m. Và rõ ràng với số lượng lơn pháo
Krupp với tầm xa vượt trội thì Vạn Ninh đang chiếm ưu thế hoàn toàn. 1000m thì
pháo Krupp với tầm xa 2500m vẫn có thể bắn thẳng hiệu quả. Tuy rằng xuyên giáp
tỉ lệ thấp nhưng vẫn có nhiều quả pháo có thể bắn thẳng vào sàn thuyền, cột
buồm và ống khói.
Trọng điểm chiếu cố của pháo thủ Vạn Ninh là 6 khu trục hạm cùng 8 thuyền đổ
bộ của quân Tây Ban Nha. Vì những chiến hạm này giáp mỏng, lò hơi lộ một phần
trên sàn thuyền nên rất dễ bị phá hủy. Sau một lượt lướt qua nhau thì chỉ có 2
tuần Dương Hạm của người Tây Ban Nha có thể xông qua, nhưng cột buồm của chúng
đã bi hư hại nặng nề và tốc độ giảm xuống thảm thương. Một tuần dương hạm khác
của Tây Ban Nha không hiểu sau bị đục bung cả lớp bọc giáp sau đó lò hơi bị
bắn nổ. Có lẽ chiến hạm này quá xui xẻo àm trúng quá nhiều đạn đến nỗi lớp
thiết giáp bên mạn bị nổ bung ra, sau đó một viên đạn xuyên qua lớp gỗ mà nổ
ngay tại lò hơi.
Tuần dương hạm lúc này rất khó bị bắn thủng lò hơi, không ngờ đến một chiếc
chiến hạm Tây Ban Nha có thể gặp phải tình trạng này. Sau khi chạy qua đội
hình 9 tuần dương hạm 38 khu trục hạm của quân Vạn Ninh thì 6 khu trục hạm
cùng các tàu đổ bộ của Tây Ban Nha đều phải nằm lại. Bọn họ bị dính quá nhiều
pháo từ cả hai bên mạn tàu mà không thể gắng gượng được hơn. Chúng đã phải
dừng lại mà trôi theo quán tính mà thôi. Trên các chiến hạm này lửa đang bốc
cháy ngùn ngụt, các thủy thủ còn sống thì đang thi nhau nhảy xuống biển. Mặc
du họ biết nhảy xuống biển thì kết quả cũng chẳng tốt hơn là bao.
Bên phía quân Vạn Ninh không phải không có thiệt hại. Các tuần dương hạm Vạn
Ninh thì không có ngại gì, lớp thiết giáp của họ rất tốt. Nhất là tuần đương
hạm của người Phổ, phải nói là đạn đại bác của Tây Ban Nha với khoản cách
1000m bắn vào chả khác gãi gứa là bao. Nhưng các khu trục hạm thì khác, khu
trục hạm nhập từ Prussia còn tốt, với lớp thiết giáp kahs dày dặn chúng chỉ
chịu những tổn thất nhỏ nhoi có thể khắc phục được. Nhưng có hai khu trục hạm
made in Pháp với lớp thiết giáp mong manh đã chịu hư ại nặng nề, cũng may là
chúng chưa có vỡ lò hơi. Hai chiếc khu trục hạm này là ăn đủ một lượt đạn của
tàu Tuần Dương Tây Ban Nha, không chìm luôn đã là phúc tổ bảy đời rồi. 15
thanh pháo 12 pound một bên mạn thuyền tuần dương Tây Ban Nha cũng không phải
dùa.
Hạm đội Vạn Ninh không quay đầu đuổi theo quân Tây Ban Nha mà họ chia cánh
tách ra, bởi lẽ hạm độ Huế đã từ phía sau mà lao lên. Để tránh va chạm thì
quân Vạn Ninh đành phải tránh hai bên cho quân trung ương làm việc.
Và tất nhiên 2 chiến tuần dương hạm Tây Ban Nha bị bắn hỏng cột buồm không thể
thoát nhanh nên bị đuổi kịp. Chuẩn đô đốc hải quân Nguyễn Chi Long hưng phấn
ra lệnh cho các chiến hạm nã pháo ầm ầm vào đối phương què quặt. Diêu thiếu
như muốn la lên : “ Dcm mày, bắn hỏng lấy gì ra mà dùng”.
Cũng may hai chiến hạm này cũng mạng cứng mà không có vỡ lò hơi. Xem ra thân
tàu có vỡ có nát thì vẫn khôi phục được, có cái là hơi tốn tiền xíu. Nhưng mà
Diêu thiếu ghét bỏ rồi, hai con thuyền nát đo bố vứt cho Huế triều, muốn dùng
thì tự sửa mà dùng.
Hạm đội liên quân kéo hai cái thuyền nát cộng với 2 khu trục hạm bị thương đi
vào Vịnh Manila. Lúc này thì trên cac pháo đài phòng thủ bờ biển Manila đã
dăng đầy cờ của quân kháng chiến báo hiệu rằng nơi đó đã bị khống chế.
Nói thật không có quân kháng chiến thì việc Liên quân chiếm đóng Vinh Manila
sẽ rất mệt mỏi. Đối với phòng thủ bờ biển thì khác hẳn pháo bố trí trên thuyền
chiến hoặc bộ binh pháo. Nơi này phải cần có pháo tầm xa và cực kì lớn. Các
thanh siêu pháo nỳ sẽ được đặt trên nền đất cứng chịu được phản lực kinh khủng
của pháo. Thật ra đối với phòng thủ bờ biển mà nói người ta hay xây cảng trong
những vịnh kín: ví dụ như vịnh Đà Nẵng, Vịnh Cửa Lục, Vịnh Cửa Việt (Huế) .
Vậy nên pháo đã đặt ở nơi hiểm yếu và số lượng pháo được tình toán sao cho bao
phủ toàn bộ cửa vào vịnh. dưới mức độ bắn rát của pháo phòng thủ thì thường
tàu khó lòng tấn công vào. Và hệ thống phòng thủ của Vịnh Manila và Batagas
cũng như vậy. Chính vì lý do này các binh sĩ kháng chiến Phillippine được lệnh
phải đánh chiếm các vị trí pháo này trước, còn pháo đài Manila thì cứ để đấy
tính sau.
Tất nhiên chiến lược tại Batagas lại là chiếm pháo đài trước vì Hạm đội liên
quân không có đổ bộ vào vịnh này.
Chiến đấu trên bộ thì không có nhiều phưc tạp. Hạm đội chiếm đóng vịnh Manila
trong chớp mắt, nội bất xuất ngoại bất nhập. 3 ngàn quân Vạn Ninh lên bờ thêm
vào đó là 4000 quân triều đình Huế, 1000 quân Phổ. Lại có thêm 4 ngàn người
Phillippine quân khởi nghĩa, 12 ngàn quân bao vây pháo đài 2000 người Tây Ban
Nha. Cùng với đủ loại đại pháo liên tục công kích vào chiếc pháo đài tội
nghiệp kia.
7 giờ sáng ngày 19 tháng 4, Pháo đài Manila đầu hàng. Nhưng lúc này rắc rối và
dạn nứt trong mối quan hệ Đại Nam -Phillippine mới phát sinh.