Chương 8: không thể không làm
Hoàng cung Phú Xuân, Điện Thái Hòa
Vừa lên triều Quang Toản liền nói
“ Chư vị ái khanh, Trẫm hiện tại có một chuyện không rõ, cảm thấy mơ hồ muốn
mời các vị ái khanh thảo luận giải đáp giúp trẫm”.
Trong điện yên tĩnh, các đại thần chờ đợi không biết hoàng thượng định hỏi vấn
đề gì, mọi người trơ mắt nhìn.
“ Là như vậy, hôm qua trẫm nằm mộng, mộng thấy một vị thần tiên nói cho trẫm
biết, thiếc có thể tự mình nổi trên mặt nước, trẫm cảm thấy rất thần kỳ, lại
không tin, nhưng lão thần tiên lại nói cho ta biết đây là chuyện có thể, còn
trẫm lại cảm thấy không thể tưởng nổi. thiếc sao có thể tự mình nổi trên mặt
nước, nghĩ đi nghĩ lại, cùng các vị ái khanh nghiền ngẫm vấn đề mà lão thần
tiên đưa ra, các vị ái khanh có thể nói cho ta biết. điều này có thể làm được
hay không?”
Vấn đề Quang Toản vừa nêu ra khiến cả đại thần tròn mắt nhìn hắn, cái này tính
là vấn đề gì cơ chứ, có ai không biết thiếc bỏ xuống nước sẽ chìm. Làm cho
thiếc tự mình nổi trên mặt nước là điều không có khả năng, trực tiếp bỏ cục
thiếc lên chiếc bè gỗ chẳng phải là có thể nổi trên mặt nước hay sao.
Các bị đại thần ở bên dưới đều nói lên chuyện này không có khả năng,.
“ chư vị ái khanh đều nói điều này là không thể, nhưng vị thần tiên kia nói
cho trẫm biết điều này là có thể, hơn nữa còn khảng định chắc chắn, vậy không
lẽ vị thần tiên ấy nói sai rồi sao.” Quang Toản làm ra bộ dạng khiêm tốn học
hỏi.
“ Chư vị ái khanh, thực ra trẫm không hề tin tưởng có thể làm cho thiếc tự nổi
trên nước. lão thần tiên nói không tin có thể làm thử, cho nên, chư vị ái
khanh cũng thử xem có thể làm được hay không”
Nói rồi vẫy tay cho người mang mấy tấm sắt được thợ dát mỏng cùng với một
thùng nước lớn.
Phía dưới các vị đại thần đều ráng hai mắt lên nhìn, đây là chuyện trước nay
chưa ai làm. Thiếc có thể tự mình nổi trên nước sao, điều này thật sự quá khó
làm cho người tin tưởng vào.
Có mấy vị đại thần bắt đầu cầm lấy tấm thiếc cho vào thùng nước rồi thử.
Sau một hồi
“Bẩm hoàng thượng lão thần đã làm thử nhưng chẳng có cách gì làm cho thiếc có
thể tự mình nổi trên mặt nước được.” Nói xong vị lão thần này còn chứng minh
bằng cách nhẹ nhàng thả tấm sắt liền chìm nghỉm.
“ Hoàng thượng lão thần cũng thử nhưng đều như vậy”
“thần cũng thấy như vậy”
“ Hoàng thương sắt không thể tự mình nổi được”
“Đúng vậy thưa bệ hạ”.
Phía dưới các vị đại thần đều nhao nhao nói ra ý kết quả thử nghiệm của mình.
Tất cả đều nói không được. không thể làm được. chẳng có cách gì.
Quang Toản cười nói: “ Các vị ái khanh đều nói không thể nhưng chính miệng vị
thần tiên ấy lại nói với trẫm là có thể đấy”.
“ Bẩm hoàng thượng, không nên tin vào lời yêu ngôn. Điều này sao có thể, hắn
chắc chắn là yêu ma, nói ra lời lẽ nhằm đầu độc hoàng thượng .”
“ Đúng vậy, đó chắc chắn là yêu ma”
“….. đây là lời nói hồ đồ của ma quỷ, bệ hạ không nên tin”
Một đám quần thần đều phụ họa nói đó là lởi không nên tin.
Quang Toản tất nhiên đã có chuẩn bị từ trước, chỉ chờ đến lúc này, cùng thảo
luận một chút kiến thức khoa học, dùng kiến thức khoa học để đả kích một chút
cái thói không biết tiến tới, bảo thủ quan liêu của chúng quần thần.
“ Các vị ái khanh đều nói không thể tin, nhưng vị thần ấy đã chứng minh rằng
được, khiến trẫm hết sức bội phục”
Quang Toản phất phất tay
Một tiểu thái giám vội vàng bưng ra mô hình nhỏ của con thuyền được làm bằng
sắt. sau đó đặt vào trong thùng nước, nổi bồng bềnh trong đó.
Các đại thần nhìn thấy đều há hốc mồm như không tin vào mắt mình. Điều kì lạ
lại xảy ra trước mắt, chỉ mới trước đây giây lát họ còn đồng loạt lên tiếng
phủ nhận đấy.
Cả triều thần rơi vào trầm mặc. một số người còn lại tự mình nhấc mô hình lên
quan sát sau đó tự tay thả xuống nước kiểm chứng lại.
“ Các vị ái khanh, các người còn cho rằng trẫm mộng thấy vị thần tiên ấy chính
là yêu ma nói lời bậy.” Quang Toản cười cười rồi nói.
Phía dưới các đại thần là một mảng yên lặng không có tiếng động nào, chẳng ai
mở miệng nói một điều.
Quang Toản trong lòng đắc ý nghĩ, các ngươi khinh ta còn nhỏ, không chịu phục,
ta chỉ dùng một tí kiến thức vật lý cỏn con liền làm cho cả đám choáng váng,
không dám hé nửa lời, dám không nghe lời, ta cho các ngươi tiếp tục choáng
váng. Từ nay về sau còn ỷ thế lão thần, coi ta là trẻ con mà qua mặt, coi
chừng.
Một lúc sau , các đại thần mới tỉnh ra, đây là thần linh báo mộng cho Hoàng
Thượng đấy, cả đám đứng đực ra im lặng, người săm soi từng viên gạch nền, kẻ
đi xét trần nhà.
“ Ngoài ra khi trẫm hỏi vị thần nhân ấy làm thế nào để trị vì đất nước, khiến
cho đại nam ta trường tồn, dân ta no ấm, các ái khanh có biết lão thần tiên ấy
nói gì không .”
Đây đúng là bom tấn rồi, là thần tiên chỉ dạy cho hoàng thượng cách an bang
trị quốc, đây là điều mà hầu hết các đại thần quan tâm nha. Mọi người sau phút
giây sửng sốt liền tò mò.
“ lời của thần tiên dạy, chúng lão thần ngu dốt sao đoán được, mong bệ hạ cho
chúng thần được nghe lại”
“ Vị thần tiên ấy dạy trẫm khá nhiều điều cần phải làm, trong đó có một điều
quan trọng đó chính là dùng người”
“ không biết thần tiên dạy bệ hạ dùng người như thế nào”
“ Trẫm cũng hỏi vị thần tiên ấy một câu như vậy, lão thần tiên bảo trẫm phải
nên dùng người tài đức.”
“ trẫm lại hỏi thế nào là người tài đức, đến đây vị thần tiên ấy không nói gì
mà chỉ đọc cho trẫm nghe một bài thơ”
“ trẫm vẫn còn nhớ rõ, các vị ái khanh hãy nghe rồi góp ý cho trẫm”
Các đại thần lần này đúng là kinh sợ rồi, đây là lời dạy của thần tiên đấy,
tuyệt đối không nên xem thường.
Quang Toản đọc :
"Đất có bốn phương Đông Tây Nam Bắc.
Trời có bốn mùa Xuân Hạ Thu Đông.
Người có bốn đức Cần Kiệm Liêm Chính.
Thiếu một phương, không thành đất.
Thiếu một mùa, không thành trời.
Thiếu một đức, không thành người."
Nghe đến đây không ít vị đại thần quên mất đang ở buổi chầu, không tự chủ được
vỗ tay khen hay, lão thần tiên dạy thật chí lý. Đây chính là đại đạo.
Quang Toản thấy vậy liền cười mỉm, Lời Hồ Chủ Tịch sao có thể sai được, ý mấy
lão chỉ khen thừa.
“ Các vị ái khanh, thấy lời dạy của lão thần tiên thế nào, liệu có gì không
đúng”
“ Thần thấy đây đều là lời vàng ngọc, không có chỗ nào không đúng, lại lập
luạn khúc chiết, tuy đầy hàm ý nhưng dễ hiểu, quả không hổ là lời lão thần
tiên răn dạy”
“.. thần cũng thấy như vậy”
“.. đây quả là lời vàng ngọc, quả là lời dạy của lão thần tiên”
“ Trẫm cũng thấy như vậy, để cho trẫm và mọi người khác cốt ghi tâm lời dạy
của lão thần tiên, trẫm nghĩ nên treo 4 chữ cần kiệm liêm chính lên trên đại
điện để lấy đó mà răn dạy mọi người, tiện thể thay tên điện này thành điện “
Cần Kiệm Liêm Chính””’.
Chúng đại thần liền hiểu được ý của Hoàng Thượng, chính là từ nay về sau trong
điện sẽ treo lên một tấm bảng lớn ghi 4 chũ Cần Kiệm Liêm Chính, rồi đổi tên
điện thành Cần Kiệm liêm chính, hình như đây cũng không phải là chuyện xấu, dù
sao đây cũng là lời dạy tốt, lời vàng ý ngọc nhắc nhở mọi người cần kiệm liêm
chính. Nên mọi người chẳng ai có ý kiến phản đối gì.
Nhưng vì chuyện hôm nay mà trong một thời gian ngắn từ kinh thành sau đó lan
ra cả nước, những từ như
Hoàng đế ..
Thần tiên báo mộng…
thiếc tự nổi trên nước…
Thần tiên truyền dạy …
Đề tài này liền trở thành sốt dẻo được nói đến nhiều nhất trong thời gian tới.
----
Kế tiếp chính là xử lý sự vụ
Đầu tiên là các nơi xin được cấp kinh phí nhằm đào kênh mương tưới tiêu, vụ
vừa rồi do thiếu nước trầm trọng mà 1/3 diện tích đất canh tác bị bỏ hoang. Có
địa phương bị bỏ hoang đến 2/3 đất đai vì thiếu nước.
Chính mình mới xuyên qua có mấy ngày thôi mà đã giao cho mình cái đống hỗn độn
thế này rồi. không biết cái đám Lê Trịnh trước đây ăn ở thế nào?
Hắn nhìn xuống đám đại thần hỏi. “ các vị ái khanh, việc này nên giải quyết
thế nào đây, cái này bộ hộ bỏ ra được bao nhiêu”
“ Khởi bẩm hoàng thượng, bộ Hộ sợ còn không đủ tiền cầm cự đến năm sau. Lấy
không ra được đồng nào hết. xin hoàng thượng thứ tội”
Nếu xử tội lão xong mà bộ hộ có đầy bạc ta cũng làm rồi, không cần lão phải
nói thừa, nhìn cái bản mặt xin tội của lão kìa, cứ trơ ra như khúc gỗ vậy,
chẳng có chút bộ dán nào đang xin tội cả.
“Nếu cấp, theo khanh cần bao nhiêu sẽ đủ”
Câu hỏi quá khó rồi, đắp đê làm công trình thủy lợi, đây là công trình không
đáy, chỉ có thiếu, mãi chẳng bao giờ đủ cả, ngoài ra hằng năm còn phải được
nạo vét, bồi đắp thêm. Dù cho mấy nghìn vạn đổ vào cũng chẳng xong được.
Thấy lão ấp úng không biết trả lời ra sao. Hắn cũng chẳng muốn làm khó lão nữa
nên nói.
“Vấn đề này phải tìm cách khác giải quyết khác thôi. Từ thời nhà Trần đến bây
giờ nước ta đã bao lần chăm lo đắp đê, song hạn hán lụt lội lớn bé không năm
nào không có, giải quyết triệt để là việc không phải sức một ngày có thể lam
được.”
“ Trẫm nói như vậy không phải là có ý muốn bỏ việc làm thủy lợi, mà trẫm cần
các khanh về suy xét thấu đáo vấn đề trên, hôm sau trẫm muốn nghe cao kiến của
các vị. Ai có thể tìm ra cách giải quyết vấn đề này, Trẫm ắt có thưởng lớn”.
Chúng thần nghe vậy cảm thấy rất có lý, lại nghe, nghĩ được cách ắt có thưởng
lớn lại càng vui mừng trong lòng, quyết phen này về nhà phải tìm quyết tìm ra
cách hay mới được. Vấn đề này tồn tại bao lâu nay vậy mà chưa ai nghĩ ra, nếu
mình giải quyết được, chẳng phải luu danh thiên cổ sao.
Con người là vậy, chẳng ai tụ cho mình là ngu dốt cả, chính vì vậy mà càng tự
tin vào cái đầu của mình.
“ Chúng thần lĩnh chỉ”
Kế tiếp Phạm Công Thiệu đứng ra dâng tấu
Mọi người bắt đầu thấy lạ, chẳng phải vị công bộ ti này thường ngày vẫn nổi
tiếng là kín miệng ít nói không tranh với đời sao, đột nhiên hôm nay lao ra
xin dâng biểu. chuyện lạ lúc nào cũng có, nhưng hôm nay đặc biệt nhiều nha.
Quang Toản đương nhiên cũng giả bộ ngu, lấy làm bất ngờ nói.
“ Vị ái khanh này có vấn đề gì cứ mạnh dạn tấu lên”.
“ Thưa Hoàng Thượng, hiện tại đất nước đang cần rất nhiều nguyên liệu như vàng
bạc, đồng thiếc, nhằm đúc súng, làm tiền chế tạo vũ khí cương bị, làm nông cụ
sản xuất. Đại nam ta mặc dù có nhiều khoáng sản, nhưng hiện tại đa số kim khí
đều phải nhập lậu từ nhà Thanh, kho bộ hộ thiếu thốn nguyên liệu, thần nghĩ
nên chú trọng việc khai khoáng mà theo ý ngu thần có những điều ta phải gấp
rút làm như sau.
Đầu tiên phải cho người tiếp tục tìm kiếm các mỏ khoáng sản mới
Thứ hai phải thu hồi toàn bộ các mỏ khai thác lậu
Thứ 3 cần phải có một ban đứng ra chuyên trách việc này mà không phải qua
nhiều bước trung gian gây thất thu không đáng, tránh nhiều kẻ vu lợi làm càn
Thư 4 cần phải tuyển chọn người có khả năng có sức khỏe chuyên làm thợ mỏ,
tăng thêm đãi ngộ, làm cho họ hứng thú làm việc, tăng năng suất
Thứ 5 cần cải tiến công cụ để tăng hiệu quả
……….
Đây chính là lời tâm huyết của thần xin bệ hạ minh giám”
Các đại thần bắt đầu từ ngạc nhiên chuyển sang sửng sờ không giám tin vào mắt
mình nữa rồi.
Lời như vậy mà hắn cũng giám nói ra sao. Như vậy chẳng khác nào tự đẩy mình
vào đích ngắm của người khác, bộ tên này bị bệnh nên nói nhầm hay sao.
Nói chung tất cả mọi người đang nhìn lão như nhìn một kẻ sắp chết, cũng có
người đồng tình, kẻ thương hại cũng có. Song chẳng ai tin tưởng năm điều trên
mà hắn đưa ra có thể thực hiện.
Thấy phản ứng của các triều thần Quang Toản có chút chột dạ, có lẽ việc này
đưa ra có chút hơi sớm, nhưng lại không thể không đưa ra nha.
Cầu Thanks, Vote, Like :)