Ổ Bi


Phạm Công Thiệu ngạc nhiên nhìn về phía Quang Toản như xác nhận lại câu trả
lời. nghĩ cũng không hiểu mình có thể lấy ra một lượng lớn đồng như vậy từ
đâu. Nghĩ sơ thôi cũng thấy cần hơn vài nghìn vạn cân đồng để đúc tiền nha.
Đây là một khối lượng vô cùng khổng lồ đấy.

Nên nhớ trong kho mỗi năm chỉ có thể đem về hai ba chục vạn cân đồng là đã
nhiều lắm rồi. còn không có năm chỉ được khoảng mười vạn cân thôi.

- Đây là lý do tại sao trẫm gọi khanh lại đây. Khanh chủ quản việc khai
khoáng chắc biết rõ tình hình chứ.

- Hoàng Thượng thần chủ quản khai khoáng nhưng mỗi năm nhiều nhất cũng chỉ
khai thác được tầm 30 vạn cân đồng mà thôi tuyệt đối không hơn được, bao năm
qua thần tận tâm làm việc tuyêt đối không bớt xén một cân đồng nào mong hoàng
thượng xem xét.

- Ái khanh sao lại khích động như vậy, là nghĩ ta không tin khanh sao?

Phạm Công Thiệu đứng dậy chắp tay không nói

- Điều này đúng là làm khó khanh rồi. Trẫm chỉ là muốn đưa ra một vài ý kiến
mà thôi.

Quang Toản nói đến đây liền ra hiệu cho Phạm Công Thiệu ngồi xuống, hắn cười
cười hỏi.

- Có thật tất cả khoáng ở Đại Việt ta đều do khanh chủ quản?

Phạm Công Thiệu nghe đến đây liền nhanh chóng động não, thật như vậy sao,
đương nhiên là không rồi, đến ngay cả người dân bình thường có chút để ý cũng
biết lượng khoáng mỏ mà triều đình khai thác ít hơn nhiều so với lượng khoáng
mỏ đang khai thác rất nhiều, có nhiều hầm mỏ chỉ nằm cạnh hầm mỏ mà triều đình
đang khai thác chỉ vài trăm mét mà thôi.

Nhưng đằng sau các mỏ này đều có hậu trường chống lưng không nhỏ bởi vậy được
bưng bít rất chặt đấy. Nếu khui ra thật sự sẽ dính dáng không ít quan lại đia
phương cũng như kinh thành. Nên biết, biết nhưng chẳng ai lại muốn làm công
địch mọi người cả, bởi vậy thường được làm lơ đi.

Chờ Phạm Công Thiệu tiêu hóa một chút hắn lại cho quăng ra quả bom thứ hai:

- Lượng sản vật đưa về đến triều đình đúng là lượng sản vật khai thác được
tại các mỏ sao?

Có quả bom nguyên tử lần trước nên khi nghe đến câu hỏi này Phạm Công Thiệu
cũng không cảm thấy bất ngờ lắm.

Không! đương nhiên là không rồi, cái này ai cũng biết nha. Từ đốc công, đến
quản lý mỏ, thủ kho, quan huyện, quan phủ, cho đến khi vào đến kho công bộ,
mười phần cũng chỉ còn lại ba phần thôi, cái này cũng không phải là chuyện lạ
gì, hầu như toàn bộ quan lại đều coi đó là điều hiển nhiên rồi.

- Người đào mỏ làm việc năng suất không?

Khỏi phải hỏi, chẳng người dân nào tự nguyên đi đào mỏ cả, chủ yếu là do bắt
buộc đi phu, hoặc tội phạm, phải thúc dục bằng đòn roi của đốc công, mới làm
việc bởi vậy người đào mỏ cũng khá đông nhưng hiệu suất công việc cũng chỉ
được một phần ba mà thôi. Phạm Công Thiệu nhíu mày tự nghĩ ‘đây là do khách
quan mà sao có thể thay đổi được’.

Quang Toản lại quang thêm một câu làm khai tỉnh Phạm Công Thiệu:

- Đãi ngộ, lương bổng không tốt, công cụ thiếu thốn, sao có thể tăng khả năng
lao động của thợ mỏ. vả lại thợ mỏ cũng cần quen tay phải không?

Đương nhiên rồi, hơn ai hết Phạm Công Thiệu biết rõ hơn sự cần thiết của việc
quen tay trong đào mỏ. Lúc này chủ yếu là bắt lao công (đi dân phu) theo thời
gian nhất định, bởi vậy người đào mỏ cũng thay đổi thường xuyên lấy gì mà quen
tay, càng không nghĩ đến cái gì mà đãi ngộ, lại càng chẳng biết đến lương bổng
là gì. Còn công cụ sao, một cây cuốc cùn và chiếc nong( rổ tre) đó là tất cả
công cụ của người thợ mỏ được truyền từ năm này qua tháng khác đấy.

- Ở Đại Việt còn chỗ nào có khoáng mà vẫn chưa khai thác không?

Không cần suy nghĩ cũng trả lời được câu hỏi này rồi. tất nhiên là còn, còn
khá nhiều là đằng khác. Nhưng tìm cho ra lại khó tỉ lệ nghịch với việc trả lời
câu hỏi trên của Quang Toản đấy, với lại những mỏ này tập trung ở những nơi
khó khai thác, đường sá khó đi việc vận chuyển quặng ra ngoài không được nên
có tìm ra cũng bỏ hoang đấy không ai khai thác.

Trong khi dành thời gian cho Phạm Công Thiệu tiếp tục suy nghĩ Quang Toản quay
sang nói với lão Phúc:

- Cho gọi Trần Quách Tĩnh lên gặp ta.

Lão phúc nghe vậy liền đi ra ngoài kêu Trần Quách Tĩnh

- Khanh hiểu ý trẫm chứ?

Quang Toản hỏi một câu không đầu không đuôi nhưng Phạm Công Thiệu lại hiểu đó
đang ngụ ý cho cái gì. Nếu nhận lời sẽ trở thành đích ngắm cho tất cả mọi
người, còn nếu không làm, coi như lão cũng xong.

Lần đầu tiên Phạm Công Thiệu thấy chiếc ghế dưới mông thật không dễ ngồi. Đã
ngồi rồi lại càng khó thoát ra đấy, đưa ánh mắt nhìn về phía vị hoàng đế trẻ
con kia, Phạm Công Thiệu thấy mình đã quá xem thường vị hoàng đế 14 tuổi này
rồi, sau đó lại giật mình tự hỏi ’14 tuổi thật sao? ngoài vẻ bề ngoài ra,
chẳng có gì giống với độ tuổi đó cả’.

- Thần xin nguyện nghe theo bệ hạ sai khiến – cuối cùng lão cũng đưa ra quyết
định của mình

Ý của Quang Toản là muốn giao khoán việc tổ chức tìm và khai thác cho Phạm
Công Thiệu kể cả việc thu hồi các mỏ lậu, đương nhiên chẳng ai muốn làm cái
công việc này vì nó chẳng dễ làm tí nào hết.

Nếu muốn làm, phải cho Phạm Công Thiệu một thân phận đặc biệt, ít ra cũng phải
là khâm sai, mới dễ làm, bởi vậy 5 ngày sau lên triều cần đưa ra bàn bạc một
chút. Đương nhiên cái việc này Quang Toản phải làm bộ không biết, mà bất ngờ
do ai đó đưa ra ý kiến, mới được.

Lão Phúc sau một chốc đi ra ngoài liền chạy vào báo:

- Hoàng Thượng có Trần Quách Tĩnh xin ra mắt.

- Mau truyền gặp.

Sau một hồi thi lễ ổn định vị trí lúc này Quang Toản mới nói:

- Vị này chính là công bộ ti Phạm Công Thiệu, từ nay việc an toàn của Phạm
Công Thiệu giao cho khanh phụ trách.

Nói rồi Quang Toản chỉ tay về phía Phạm Công Thiệu, dù chưa biết đầu đuôi xôi
mắm gì nhưng nghe vậy Trần Quách Tĩnh liền nhận lệnh.

- Thần lĩnh chỉ

Quay sang bên phía Phạm Công Thiệu nói:

- Mọi việc phải trông cậy vào khanh rồi, lần này ngoài việc chuẩn bị cho buổi
chầu, khanh hãy lên cho trẫm một kế hoạch để trẫm xem trước có gì khó trẫm
liền bổ sung thêm.

- Thần tuân chỉ - Phạm Công Thiệu thi lễ:

- Hai khanh tiếp tục làm quen với nhau đi, sau này sẽ còn phải hợp tác nhiều.

Sau khi Phạm Công Thiệu và Trần Quách Tĩnh ra khỏi phòng làm việc của Quang
Toản, đã xế chiều rồi. Một ngày trôi qua thật nhanh.

Trời tối đen như mực, hôm nay là ngày một tháng chạp nên chẳng có chút trăng
sao gì, trong phòng làm việc của Quang Toản đèn vẫn sáng, là một người hiện
đại, quen sống trong ánh đèn điện, giờ đây cuộc sống chẳng có chút điện đài
gì.

Người Việt lúc này khi màn đêm buông xuống dường như chẳng còn hoạt động gì
ngoài đi ngủ, đèn đóm chỉ liu hiu một hai chiếc trong nhà, phục vụ ánh sáng
cho bữa cơm tối rồi lại tắt vì sợ tốn kém.

Kể cả hoàng cung nơi Quang Toản đang ở cũng rơi vào tình trạng như vậy. Mấy
ngày qua Quang Toản chiều chiều lại chịu khó chạy bộ xung quanh sân một lúc,
sau đó lại gé qua cung trường thọ thăm thái hậu Bùi Thị Nhạn tức là mẹ đẻ của
Quang Toản, ban đầu vì sợ bà nhận ra chuyện gì đó nên hắn không dám ở lâu,
nhưng rồi dần dần hắn cảm thấy sự thân thiết đối với bà, chắc có lẽ là do tình
cảm mà thân thể này để lại.

Quang Toản cũng không lấy đó làm vấn đề gì lớn, coi là mẹ ruột của mình vậy, ở
lại ăn cơm là chuyện bình thường. Đương nhiên hoàng thái hậu trong cung cũng
không phải chỉ có một mà có đến hai vị. Chính cung hoàng thái hậu Bùi Thị Nhạn
và một vị khá nổi tiếng chính là Bắc cung hoàng thái hậu Lê Ngọc Hân.

Quang Toản càng không thể không biết, hắn cũng qua thỉnh an vị hoàng hậu này
rất nhiều lần. Lần đầu mới gặp Quang Toản quả thật ngỡ ngàng trước dung nhan
của vị thái hậu này rồi. Đúng quả là sắc nước hương trời, khuynh quốc khuynh
thành là đây, khuôn mặt sáng trong, làn da trắng nhu hòa, dáng người thanh
cao, đầy đặn, cử chỉ lại càng như muốn câu hồn người khác. Đương nhiên đây
không phải là do cố ý hấp dẫn mà là cử chỉ tự nhiên như vậy.

Năm 16 tuổi lấy Quang Trung, tính ra năm nay cũng chỉ 25 tuổi mà thôi, ở thời
hiện đại con gái 25t là còn trẻ chán, chuyện lấy chồng còn chưa nghĩ đến, ấy
vậy mà đây…. 22 tuổi bắt đầu ở góa. Thật hẩm hiu nha.

Quang Toản là người thế giới khác, thực tế hắn lại chẳng phải Quang Toản chính
thức nên đương nhiên cũng xuất hiện vài ý nghĩ rồi. người đẹp ai lại không
ham. Nhưng ý nghĩ này mỗi lúc chỉ nhém lên được chút khói liền bị hắn nhanh
chóng dập tắt.

Đương nhiên không thể ăn nhưng nhìn, chẳng sao, bởi vậy mà thường ngày ngoài
việc chạy qua chỗ chính cung thái hậu hắn cũng chả ngần ngại qua chỗ bắc cung
thái vài vòng, có khi ở lại dùng bữa lúc lại như tình cờ đi ngang qua.. nói
chung hắn viện khá đủ lý do chỉ để nhìn một chút. Thật là khổ sở nha linh hồn,
của Hồ Độc Lập đương nhiên chẳng có vấn đề gì, nhưng thân thể này lại là của
Quang Toản đấy….. suy nghĩ một chút liền đành lắc đầu thở dài vậy…

Đêm đến tại hoàng cung khá buồn tẻ, ánh đèn liu hiu, Quang Toản cho đốt hơn
chục cây đèn trong phòng nhưng ánh sáng cũng không có cải thiện gì cho lắm.
Các gia đình đi ngủ khá sớm, bởi vậy có thể trả lời tại sao các hộ gia đình
vào thời này lại đông con như vậy.

Mượn ánh đèn hiu hắt này, hắn tự mình ngồi vẽ viết một số thứ, xài bút lông
không quen nên đành phải lấy than củi chế cho mình một cây viết chì. Chứ có ai
vẽ thiết kế mà lại dùng viết lông bao giờ. Tuy không có than chì nhưng dùng
than củi thay thế cũng có thể dùng tạm.

Hôm nay khi bàn với Phạm Công Thiệu về công cụ khai thác mỏ, hắn nghĩ đến cuốc
chim, xà beng, đèn mỏ và xe goong. Thực tế lúc này ở Châu Âu người ta đã sử
dụng những từ rất lâu rồi, còn ở phương đông do không được chú trọng về vấn đề
này nên khá lạc hậu.

Cuốc chim với xà beng, dễ rồi, còn đèn mỏ, khó khăn hơn một tí vì trong nước
không có thủy tinh làm chụp đèn, nếu có, cũng có giá cao trên trời do một số
thương buôn Châu Âu đưa đến rất ít ỏi, với lại trong hầm mỏ cũng không có gió
lùa vào là mấy, bởi vậy Hồ Độc Lập quyết định cho dùng đuốc ống trúc.

Còn xe gòng, đúng là hơi phức tạp một chút nhưng hắn tin với tay nghề của các
thợ thủ công trong nước lúc này hoàn toàn có thể tạo ra, ở châu âu thế kỷ 14
người ta đã tạo được xe goong rồi, với lại cấu tạo của nó cũng khá đơn giản,
chỉ là Quang Toản muốn cải tiến lại một chi tiết. chi tiết này mặc dù nhỏ
nhưng lại là cái quang trọng đó chính là ổ bi.

Tuy rằng chỉ là chi tiết rất nhỏ bé nhưng công dụng và ứng dụng của nó mang
lại không hề nhỏ bé tí nào, nhìn cấu trúc khá đơn giản nhưng chính bản thân nó
lại không đơn giản. ổ bi có tác dụng làm giảm ma sát giúp bánh xe và trục xe
chuyển từ ma sát trượt sang ma sát lăn, diện tích tiếp xúc nhỏ lại làm cho xe
di chuyển nhẹ nhàng hơn không biết bao nhiêu lần.

Cầu Thanks, Vote, Like :)


Nước Lạc Việt Ở Thế Giới Mới - Chương #6