Đang lúc thiếu tiền xài. Việc này không thể chậm trễ. Quang Toản rất muốn
nhanh nhanh cho thực hiện ngay.
- Hay lắm, đúng rất hợp ý trẫm, hai khanh cứ như vậy mà làm, nếu thiếu nguyên
liệu hãy đi gặp Phạm Công Thiệu. Ta sẽ cho người đến hiệp trợ hai khanh sau.
- Chúng thần xin đi ngay.
Đồng tiền Quang Trung thông bảo mới này sẽ là tiêu chuẩn chung cho đồng tiền ở
Đại Việt, về lâu về dài còn làm đơn vị tiền tệ cho cả quốc gia, lúc này đây
hắn hoàn toàn đủ khả năng cho thu hồi đồng tiền cũ kém chất lượng kia lại rồi,
cần phải nhanh chóng thi hành để đám đúc tiền lậu trong nước trở tay không
kịp. Tạo ra tiêu chuẩn mới hoàn toàn, mỗi thiên tiền tương ứng với chín chỉ
bạc đây là đúc tạo với số lượng nhiều còn nếu làm nhỏ lẽ giá trị nhất định
tăng lên trên một lượng, tư nhân đúc tiền như hắn không có lời còn đúc tiền
kém chất lượng hơn lại chẳng ai tiêu thụ.
Muốn kiểm soát khâu tiêu thụ và chất lượng đồng tiền cần đến một cơ cấu tiền
trang (ngân hàng). Quang Toản đã suy nghĩ đến vấn đề này từ lâu, ở nhà Thanh
hay ở Đại Việt lúc này đã có tiền trang hoạt động nhưng đều do tư nhân quản lý
mà không phải do nhà nước.
- Lão phúc! Cái người hôm trước trên triều ta nói rằng sẽ nhớ tên hắn, thực
ra hắn tên gì?
Quang Toản nhớ lần đó trên triều khi nhắc đến việc trả tiền công cho thợ đào
mỏ có người đã nhắc đến việc sẽ dùng tiền ở đâu? Hắn thấy người này đầu óc rất
nhanh nhẹn nên tiện thể khen tặng bằng cách nói sẽ nhớ tên người ta. Chỉ là
hắn đã quên béng sau mấy phút hỏi tên. (NVC: Lão tg có nhớ không? TG: Để ta
lục lại nhật ký chương xem. NVC: chắc ta chết với lão luôn quá)
- Dạ bẩm! Đó là đại nhân Nguyễn Tông Phú, lệnh sử kim bộ ti.
Kim bộ ti chẳng phải là ti thuộc bộ hộ chuyên coi việc thu thuế má chợ búa
sao?. Hắn đúng là đang cần một người như vậy. Cần một người giúp hắn xây dựng
Tiền Trang nhằm nhiệm vụ trước mắt là phát hành tiền mới và thu hồi tiền cũ.
- À đúng đúng. Chính là ông ta, lão mau cho người đi mời hắn đến trẫm có
chuyện muốn gặp.
Nguyễn Tông Phú kể từ lúc được Hoàng Thượng khen tặng tưởng chừng như gặp được
cơ hội chuyển mình. Ai ngờ từ lúc đó đến bây giờ chẳng thấy Hoàng Thượng đả
động gì, đám đồng liêu trước đó tuy thầm ghen tị trong lòng nhưng cũng đi theo
chúc mừng bợ đỡ hắn, nay chuyển sang khích bác soi mói cười nhạo. Đến ngay cả
lúc đến làm việc cũng không được yên, họ đứng trước mặt mà mỉa mai khiến hắn
thật không chịu nổi. Có lúc muốn từ quan cho khỏi bị dày vò nhưng nghĩ đến gia
cảnh khó khăn của gia đình mà không bỏ được. Với lại trong lòng ôm hoài bão
lớn muốn làm nên chuyện, thầm mang trong lòng hi vọng được vua trọng dụng.
Nhưng chờ hoài chờ mãi hi vọng mỗi ngày một ít đi, hắn chẳng muốn nhớ đến nữa.
Đang lúc ngồi trong nhà buồn chán liền thấy vị thái giám dẫn theo mấy người đi
vào.
- Phú đại nhân có nhà?
- Ta chính là Nguyễn Tông Phú. Không biết là…
- Thì ra là Phú đại nhân. Hoàng Thượng cho triệu kiến ngài vào cung khẩn cấp.
Chúng ta đi mau đừng để Hoàng Thượng phải đợi lâu.
Nguyễn Tông Phú nghe vậy thấy bất ngờ rồi, người ông ta rung lên, suýt chút
nữa đã khóc. ‘Hoàng Thượng thật nhớ tên ta a, ngài còn nhớ ta đấy, đúng là còn
nhớ ta’. Nếu chẳng phải còn có người ở đây lão đã hô to như vậy.
Quang Toản trong lúc chờ đợi sẵn tiện ngồi viết lách một chút. Chẳng có gì cao
xa cả, hắn đang cố viết cuốn sách giáo khoa lớp một, tuy rằng đã học nó từ rất
lâu rồi, nhưng thế giơi trước có xem qua mấy cuốn sách của đứa cháu. Đối với
hắn việc viết một cuốn sách như vậy chẳng có gì quá khó, chỉ là tốn khá nhiều
thời gian. Theo tính toán cũng phải mất cả tháng để hoàn thành đấy. Chỉ là
việc đưa chữ quốc ngữ vào đời sống nói dễ hơn làm nhiều. Có nhiều thứ phải đắn
đo khi muốn đưa ra bất cứ một chính sách mới nào. Chẳng trách mà thế giơi
trước mỗi lần có một cuộc cách mạng nổ ra là lại có một cuộc đổ máu kèm theo.
Nước Đại Việt sau bao nhiêu năm nội chiến đã đổ máu quá nhiều rồi, hắn chẳng
muốn máu chảy thêm trong khi còn có thể tránh được.
Viết được vài trang sách, có người vào báo Phú đến. Sau một phen lễ nghi quần
thần rầy rà mới bắt đầu buổi nói chuyện. Quang Toản nhiều khi muốn dẹp quách
đi cho khỏe.
- Chuẩn bị phát hành loại tiền Quang Trung thông bảo mới.. loại tiền mà khanh
đang thấy đây.. theo giá trị mới của một thiên tiền như vậy tương đương một
lượng bạc. Lần này ngoài việc phát hành tiền mới còn phải cho thu hồi tiền cũ.
Tương lai chỉ xài Quang Trung thông bảo mới mà thôi, những đồng tiền khác liền
dẹp bỏ. Bởi vậy không thể phát hành tiền theo cách cũ… trẫm muốn thông qua
Tiền Trang để phát hành và thu hồi tiền. Cho nên việc xây dựng và quản lý tiền
trang là chuyện hết sức quan trọng. Xét thấy trong triều ngoài khanh ra chẳng
ai có thể đảm nhiệm được chuyện này.
- Tạ ơn Hoàng Thượng coi trọng, thần sẽ làm tốt chuyện này, xin bệ hạ yên
tâm.
- Ái khanh có thể cho trẫm biết sẽ làm như thế nào cho tốt không?
Quang Toản muốn kiểm tra Phú một chút, người làm công việc này đòi hỏi phải có
một kế hoạch rõ ràng tính toán trước mọi chuyện có thể xảy ra, nếu không
chuyện làm giữa chừng gặp phải trục trặc liền hỏng cả hệ thống.
- Hạ thần nghĩ! Nên cho lập các tiền trang ở mỗi Huyện Phủ để người dân tiện
đổi trả tiền, kế tiếp ra các hạn định như ba tháng đầu tiên có thể đổi một
thiên tiền cũ lấy một thiên hai tiền mới, ba tháng tiếp theo cho đổi một thiên
tiền cũ đổi được một thiên tiền mới, sau đó hạ xuống hai tiền cũ đổi một tiền
mới, cuối cùng sau một năm sẽ không cho phép lưu thông đồng tiền khác ngoài
tiền mới. Nếu ngay từ đầu thông cáo rộng rãi như vậy, người dân sẽ rất nhanh
đem tiền đi đổi. Thậm chí còn có thể mang về một lượng bạc lớn cho quốc khố.
Nếu cho quan thu thuế chỉ thu tiền mới và kết hợp được với các tiền trang tư
nhân khác, càng nhanh chóng. (thiên =nghìn)
Quang Toản bất ngờ rồi, đây đúng là một nhân tài hiếm có. Bậc thầy về tài
chính là đây. Phải nói cái chuyện định ra niên hạn này hắn còn chưa kịp nghĩ
tới đấy. Tuy rằng còn có nhiều chỗ lão chưa nêu ra được nhưng hắn tin trong
quá trình làm việc ông ta sẽ nhìn nhận ra. Hắn cũng chẳng muốn nhắc nhiều
tránh thuộc hạ bên cạnh mình sinh ra ỷ lại. Nhìn thấy chuyện ba tháng đầu tiên
đổi một ngàn tiền kém chất lượng đổi lấy một ngàn hai tiền mới chất lượng hơn
sẽ rất có lời nhưng thực tế trong chuyện này người bị lỗ chính là mấy địa chủ
và thương nhân cất tiền mốc ở trong kho. Tiền cũ tuy kém chất lượng nhưng tỷ
giá hoán đổi là 600 tiền bằng một lượng bạc, nay Quang Toản thay đổi tỷ giá
một ngàn tiền mới đổi được một lượng. Như vậy nếu tính theo giá bạc chẳng phải
đám thương nhân địa chủ mất đi bốn phần mười tài sản là gì. Số tài sản này
Quang Toản hay triều đình cũng không được hưởng gì thậm chí còn lỗ ác hơn đám
thương nhân địa chủ. Vậy số tài sản này chạy đi đâu? Chạy vào giá trị của từng
lượng bạc trên tay người sở hữu.
Phát hành và thu hồi tiền. Đây là chuyện động trời nếu ở thế giơi trước thế
nào cũng được một trận ùm beng lên nhưng vào lúc này, đám quan lại chẳng ai
chú ý đến chuyện đó, thậm chí còn muốn tránh xa sợ đồng tiền làm ô uế thanh
danh. Đám quan lại Bộ Hộ càng mừng vì nhờ vậy mà họ có thể lấy được một khoản
trả lương cho binh sỹ sai dịch.
- Được lắm, trong quá trình phát triển tiền trang khanh cứ vung tay mà làm,
chuyện liên quan đến tiền cứ liên hệ với Hồ Đồng còn về người và thuế khóa
khanh nên bàn bạc chút với Nguyễn Thế Lịch. Tin rằng ông ta sẽ tạo điều kiện
tốt nhất cho khanh. Việc này cần làm gấp không nên để chậm trễ.
- Hạ thần biết rõ.. thần xin đi ngay.
Kết quả thật khiến cho Quang Toản rất chờ mong. Đây có lẽ là chuyện thành công
nhất kể từ hắn đến đây. Coi như đã đặt được nét bút đầu tiên xuống, mọi việc
còn trông chờ vào bộ ba Phạm Công Thiệu, Hồ Đồng, Nguyễn Tông Phú duy trì như
thế nào. Hắn tin mình sẽ không thất vọng. Còn bây giờ hắn lại thấy mình không
đủ sức rồi, cái thân thể mười bốn tuổi này chẳng trụ nổi cho tầng suất hoạt
động như vậy.
ừm! nói ra mới nhớ!, hắn năm nay bước qua tuổi mười bốn rồi vậy mà chú nhỏ
phía dưới chẳng có tí động tĩnh nào. Thế giơi trước lúc mười ba tuổi hắn đã
dậy, rồi, giờ vẫn chưa thấy động tĩnh gì hết?. Trong lịch sử Quang Toản tuy
rằng chết trẻ nhưng trẻ cũng là khi hơn hai mươi tuổi rồi, có cả một đám vợ
nhưng không ai có mụn con nào. Là một người đàn ông bình thường đương nhiên
biết hai mươi tuổi cộng thêm bên cạnh không lúc nào thiếu gái đẹp đáng lẽ phải
có cả đoàn con mới đúng chứ. Vậy mà.. vậy mà.. hắn .. hắn .. thật không giám
nghĩ tiếp… xin ông trời đừng có đùa ta như vậy a.
Sau buổi chầu triều lớn đầu năm. Phan Huy Ích ra luật cấm không ai được về nhà
khi chưa chấm xong bài thi, ăn uống ngủ nghĩ tại chỗ để làm việc. Làm cho đám
người bộ lễ nháo lên hết cả, bộ lễ trong mấy ngày liên tiếp “gà sủa chó
bay”(gà bay chó sủa) năng suất tăng cao chưa từng có. Khoảng mười ngày sau
toàn bộ bài thi đã được chấm xong hết vèo mà đáng ra phải kéo dài cả tháng,
lúc này bộ mặt nặng trĩu của lão mới nhẹ hơn mấy được mấy lạng.
Hai mươi bài thi hay nhất được mang lên cho Quang Toản xem, tuy rằng chẳng mấy
ai nghĩ hắn sẽ hiểu được cái gì trong đó nhưng đây là thủ tục không thể thiếu.
Quang Toản cũng không quá coi trọng chất lượng của cuộc thi nên cũng chỉ xem
qua mà không đưa ra ý kiến gì. Hắn cho mời mấy đại học sỹ trong đó có vị la
sơn phu tử Nguyễn Thiếp cùng với đám người ở bộ lễ do Phan Huy Ích dẫn đầu
ngồi lại để chọn ra mười vị trí trên bảng vàng. Cái mà Quang Toản quan tâm
nhất không phải mười người đứng đầu này, hắn quan tâm đến 500 người phía sau
hơn.
Cả đám hơn chục người vì bàn luận chọn ra bảng vàng mà cãi nhau như mấy người
ngoài chợ. Cãi đến khô cả miệng may sao Quang Toản cho người mang đến trái cây
và nước để giải khát còn không,.. ở đây không phải cãi nhau vì người này thiên
vị người kia mà là do sự khác biệt về cách đánh giá nội dung. Quang Toản ngồi
xem một chút rồi nhanh chóng lẻn ra ngoài. Mấy vị si văn này đã ngồi lại với
nhau còn để ý quái gì đến hắn nữa.
Hắn đi ra ngoài chính là có việc. Đáng lý như mọi khi, những người thi đỗ được
lên diện kiến vua trên buổi chầu triều lớn nhưng vì lần này Quang Toản cho
chọn quá nhiều người lại không muốn phân biệt đối xử nên cho gặp hết tất cả
chỉ có chút thay đổi là không gặp trên triều thôi. Trong lúc vẫn chưa chọn ra
được bẳng vàng bên thi văn hắn cho gặp mặt những người đậu kỳ thi võ vừa rồi.
Trong sân nơi có bóng cây che mát một khoảng lớn đủ cho hai trăm người ngồi
thoải mái mà không phải chen chúc. Quang Toản muốn nói chuyện lâu một chút
nhằm làm vấn đề tư tưởng làm cho quan hệ đôi bên xích lại gần nhau hơn. Khi
hắn đến nơi mọi người đã có mặt đông đủ dưới sự chỉ đạo của Phan Văn Lân. Binh
bộ thượng thư Lê Văn Hưng và một số quan viên khác cũng có mặt. một hồi lễ
nghĩa rườm rà, khi ai nấy đã yên vị trí Quang Toản mới nói.
- Trẫm không biết tên của từng người, trẫm cũng không biết quê quán của từng
người. Trẫm chỉ biết các khanh là người Đại Việt quốc ta, đây là quê hương của
các ngươi, kể từ bây giờ các ngươi là người của trẫm, cũng là tên của các
ngươi. Tất cả sẽ chiến đấu vì tổ quốc vì vinh quang vì chính đồng bào của
mình. Hãy là sức mạnh của trẫm, hãy là thanh gương của trẫm,!
Nói đến đây giọng nói của hắn trở nên to hơn. Là người không muốn lôi thôi dài
dòng câu chữ. Hắn chỉ nói ngắn gọn như vậy nhưng đủ thấm trong tâm gan mỗi
người. Trong đó có lời khích lệ động viên còn có cả lời hứa và nhiệm vụ của
họ. Tuy rằng không nói rõ ràng nhưng ai cũng hiểu đây chính là lời hứa của
Hoàng Đế. ‘kể từ bây giờ là người của trẫm’ ‘là sức mạnh của trẫm, hãy là
thanh gương của trẫm’. Kết thúc lời phát biểu bằng lời tung hô vang vọng do
lão Phúc cất tiếng đầu tiên những người khác cũng theo như vậy mà hành lễ tạo
nên sỹ khí lớn. Đến lúc này Quang Toản mới biết tài nịnh hót của ông ta quan
trọng như thế nào. Thật không có ai vô dụng cả chỉ có không biết dùng đúng chỗ
mà thôi.
Quang Toản đích thân ban phát mũ áo cho từng người. Mũ áo đại biểu cho những
người thi đậu trong đợt này, tuy rằng nhiều người cùng đậu nhưng nghi lễ này
vẫn không thể thiếu được. Quang Toản nói với Phan Văn Lân sắp xếp cho hai trăm
người chỗ ăn ở tại kinh thành tạm thời để họ nghĩ ngơi vài ngày. Quang Toản
muốn xây dựng một đội quân mới theo kiểu hiện đại mà thành viên cốt cáng không
ai ngoài những người ưu tú này. Phan Văn Lân đã cho chọn được một ngàn tám
trăm người trong lần trước, bây giờ có thêm hai trăm, mấy hôm nữa khi hai vạn
quân của tướng Dũng về đến sẽ có thêm một ít nữa vậy là đủ vốn để xây dựng một
chi quân đội rồi.
Cầu Thanks, Vote, Like :)